Alimenty z Polski, gdy mieszkasz w UK – jak je uzyskać?

Rozpad związku to trudny moment, szczególnie gdy w grę wchodzą dzieci i ich utrzymanie. Sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej, gdy rodzice mieszkają w różnych krajach. Wielu Polaków osiadło na stałe w Wielkiej Brytanii, podczas gdy drugi z rodziców pozostał w Polsce. W takim przypadku naturalnie pojawia się pytanie: jak skutecznie ubiegać się o alimenty w UK od osoby mieszkającej w Polsce?

Dwie metody dochodzenia alimentów

Możliwości są dwie. Pierwsza to zgłoszenie sprawy do Child Maintenance Service w Wielkiej Brytanii. To instytucja, która zajmuje się obliczaniem i egzekwowaniem alimentów. Child Maintanance Service na podstawie posiadanych danych kontaktuje się z rodzicem mieszkającym w Polsce i, korzystając z mechanizmów współpracy międzynarodowej, może podjąć działania prowadzące do ustalenia i wypłaty należnych środków.

Druga metoda prowadzi przez Polski Sąd Rodzinny. Na podstawie umów międzynarodowych sąd w Polsce może zająć się sprawą alimentów nawet wtedy, gdy wnioskodawca mieszka w Wielkiej Brytanii. W praktyce oznacza to, że brytyjskie instytucje przekazują sprawę do Polski. Plusem tego rozwiązania jest brak opłat sądowych, minusem – konieczność posiadania adresu i danych osoby, od której chcemy uzyskać świadczenia. Bez tego polski sąd nie będzie w stanie skutecznie prowadzić sprawy.

Ile to może potrwać?

Wielu rodziców nastawia się, że sprawa rozwiąże się szybko, ale w praktyce czas zależy od wielu czynników. W Wielkiej Brytanii procedura w CMS może potrwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. W Polsce sprawy alimentacyjne zwykle kończą się w ciągu 3–9 miesięcy, choć sama egzekucja – zwłaszcza gdy dłużnik nie chce współpracować – bywa dłuższa.

Koszty także różnią się w zależności od kraju. W Polsce nie płaci się nic za samo postępowanie sądowe, W Wielkiej Brytanii opłata aplikacyjna w wysokości £20 została zniesiona w 2024 r. Różnice pojawiają się w sposobie wyliczania alimentów – brytyjski system opiera się głównie na dochodach rodzica zobowiązanego i jest stosunkowo prosty, podczas gdy polski sąd bierze pod uwagę indywidualną sytuację finansową obu stron oraz potrzeby dziecka.

Granice administracyjne nie zwalniają rodziców z obowiązków wobec dziecka. Choć procedury bywają czasochłonne, istnieją skuteczne narzędzia, które pozwalają dochodzić alimentów także wtedy, gdy jedno z rodziców mieszka w innym kraju.

Pułapki, na które trzeba uważać

Najczęstszym problemem jest brak dokładnego adresu drugiego rodzica w Polsce. W takim przypadku egzekucja alimentów staje się niemal niemożliwa. Warto więc przed rozpoczęciem procedury upewnić się, że posiadamy wszystkie potrzebne dane – to oszczędza wiele czasu i nerwów. Drugą kwestią są różnice prawne – w UK obowiązuje system prostszy, bardziej zautomatyzowany, w Polsce natomiast sąd analizuje sytuację szerzej i szczegółowo. To sprawia, że orzeczenia z obu krajów mogą się różnić, a czasem prowadzi to do konieczności prowadzenia dodatkowych postępowań.

Jak się przygotować?

Najważniejsze jest zgromadzenie dokumentów. Potrzebne będą dane dziecka, dane drugiego rodzica oraz adres zamieszkania w Polsce. Warto mieć również akt urodzenia dziecka i, jeśli istnieją, wcześniejsze orzeczenia sądu (np. rozwodowe). W niektórych przypadkach niezbędne mogą być tłumaczenia przysięgłe, dlatego dobrze zaplanować ten krok z wyprzedzeniem.